Άννα Γαρίδου
Ενδοκρινολόγος Χαλάνδρι
Διαβητολόγος Χαλάνδρι
1. Συχνές Ερωτήσεις
Έχω υπερθυρεοειδισμό. Τι πρέπει να προσέχω;
Τα συνήθη αίτια υπερθυρεοειδισμού είναι ο αυτοάνοσος υπερθυρεοειδισμός και οι θερμοί όζοι, οπότε και υπερπαράγεται θυροξίνη. Σ’ αυτές τις μορφές υπερθυρεοειδισμού δεν θα πρέπει να καταναλώνουμε ιωδιωμένο αλάτι, ψάρι, οστρακοειδή, δεν θα πρέπει να ερχόμαστε σε επαφή με ιώδιο (Betadine, ιωδιούχα σκιαγραφικά, φύκια Kelp) και πρέπει να αποφεύγουμε την επί ώρα επαφή του δέρματος με το θαλασσινό νερό.
Έχω θυρεοειδή και είμαι έγκυος
Λέγοντας «έχω θυρεοειδή» εννοούμε συνήθως έχω υποθυρεοειδισμό. Η έγκυος πρέπει να είναι πολύ καλά ρυθμισμένη, διότι το έμβρυο δεν έχει δικό του θυρεοειδή τις 10 πρώτες εβδομάδες της ενδομήτριας ζωής και καλύπτει τις ανάγκες του με τη θυροξίνη της μητέρας. Εάν σε αυτό το χρονικό διάστημα η μητέρα έχει χαμηλή στάθμη θυρεοειδών ορμονών στο αίμα, τότε το παιδί μπορεί να έχει χαμηλότερο δείκτη νοημοσύνης από τον γονιδιακά προβλεπόμενο, μιας και τότε γίνεται η ανάπτυξη του κεντρικού νευρικού συστήματος (εγκέφαλος). Η έγκυος με υποθυρεοειδισμό θα πρέπει να ελέγχεται κάθε 2 – 2½ μήνες και να γίνεται αναπροσαρμογή της δόσης της θυροξίνης, διότι αυξάνεται η ανάγκη σε θυροξίνη, αφενός λόγω αύξησης βάρους, αφετέρου λόγω αυξημένης απέκκρισης από τα νεφρά.
Έχω θυρεοειδή;
Ο θυρεοειδής είναι ένας αδένας, καίριας σημασίας για την υγεία μας, που έχουν όλοι οι άνθρωποι. Όταν λέμε «έχω θυρεοειδή», συνήθως εννοούμε ότι έχουμε μια πάθηση του θυρεοειδούς αδένα.
Οι συνηθέστερες παθήσεις του είναι:
- Ο υποθυρεοειδισμός (βλ.): Λειτουργική διαταραχή
- Ο υπερθυρεοειδισμός (βλ.): Λειτουργική διαταραχή
- Οι όζοι του θυρεοειδούς (βλ.): Μορφολογική διαταραχή
Για να δούμε λοιπόν αν «έχουμε θυρεοειδή», πρέπει να κάνουμε εξετάσεις αίματος εξειδικευμένες καθώς και υπερηχογράφημα θυρεοειδούς.
Έχω θυρεοειδή. Παχαίνει;
«Έχω θυρεοειδή» λέγοντας, εννοούμε μια πάθηση του θυρεοειδούς. Μόνο η υπολειτουργία του θυρεοειδούς αδένα επιφέρει μείωση του βασικού μεταβολισμού (δηλαδή γίνονται λιγότερες καύσεις - καίμε λιγότερες θερμίδες), ανάλογη με τη σοβαρότητα της υπολειτουργίας, άρα πιθανώς σταδιακή αύξηση βάρους. Όταν όμως η υπολειτουργία διαγνωσθεί και αντιμετωπισθεί με τη σωστή φαρμακευτική αγωγή, δεν δικαιολογείται αύξηση του βάρους. Έτσι λοιπόν, αν έχει διαγνωσθεί σ’ εμάς στο παρελθόν υποθυρεοειδισμός ή έχουμε αφαιρέσει χειρουργικώς το θυρεοειδή, δεν δικαιολογείται αύξηση βάρους, εφόσον είμαστε καλά ρυθμισμένοι.
Έχω όζο στο θυρεοειδή. Δηλαδή;
α. Τι είναι όζος:
Όζος είναι ένα ογκίδιο του θυρεοειδούς μέσα στον αδένα, συνήθως καλοήθες (85-90%). Το μέγεθός του κυμαίνεται από λίγα χιλιοστά μέχρι μερικά εκατοστά. Κάτω του ενός εκατοστού θεωρείται μικρός, παρ’ όλα αυτά χρήζει παρακολούθησης και διερεύνησης εφόσον διογκωθεί. Μπορεί να είναι μονήρης, ή να υπάρχουν πολλοί όζοι διαφόρου μεγέθους και υφής.
β. Τι είναι ψυχρός όζος
Ψυχρός είναι ο όζος που δεν είναι λειτουργικός, δηλαδή δεν παράγει θυρεοειδικές ορμόνες, εν αντιθέσει με τον υπόλοιπο θυρεοειδικό αδένα. Στο σπινθηρογράφημα απεικονίζεται σαν μία κενή περιοχή (χωρίς χρώμα). Το 85% των ψυχρών όζων είναι καλοήθεις και μόνο το 15% είναι κακοήθεις.
γ. Τι είναι θερμός όζος
Θερμός όζος είναι ο όζος που υπερπαράγει σε σχέση με τον υπόλοιπο θυρεοειδή αδένα θυρεοειδικές ορμόνες. Οι θερμοί όζοι είναι κατά κανόνα καλοήθεις.
δ. Ποιες εξετάσεις χρειάζομαι για τη διερεύνηση του όζου;
Εξετάσεις αίματος εξειδικευμένες (TSH, FT3, FT4, TG, calcitonin)
Υπερηχογράφημα με έγχρωμο Doppler, διότι με αυτό βλέπουμε την αγγείωση του όζου και μας δίνει πληροφορίες για την καλοήθεια ή μη αυτού.
Παρακέντηση διά λεπτής βαλόνης, εφόσον το κρίνει ο ενδοκρινολόγος.
ε. Επιδέχεται θεραπεία ο όζος;
Ι. Ο θερμός όχι. Εάν ο θερμός όζος επιφέρει υπερθυρεοειδισμό, τότε αντιμετωπίζεται χειρουργικά ή με χορήγηση ραδιενεργού ιωδίου. Φάρμακα δίνουμε για μικρό διάστημα, μέχρις ότου φθάσουμε στη ριζική θεραπεία, ή σε άτομα (συνήθως υπερήλικα), που αδυνατούν να υποστούν την ως άνω ριζική θεραπεία.
ΙΙ. Ο ψυχρός ναι. Χορηγούμε θυροξίνη σε ελαφρά περίσσεια, εφόσον μας επιτρέπει η κατάσταση υγείας του ασθενούς, λαμβάνοντας υπόψη πολλούς παράγοντες. Η πιθανότης να μικρύνει ο όζος είναι 20-25%. Πάντα η απόφαση χορήγησης θυροξίνης λαμβάνεται εκτιμώντας το κόστος και το όφελος.
Έχω ταχυκαρδία. Φταίει ο θυρεοειδής;
Όταν δεν υπάρχει υποκείμενη καρδιακή νόσος, ταχυκαρδία θυρεοειδής αιτιολογίας προκαλείται όταν υπάρχει υπερθυρεοειδισμός, δηλαδή περίσσεια θυρεοειδών ορμονών. Όταν όμως υπάρχει καρδιακή ανεπάρκεια, στεφανιαία νόσος, αρρυθμία, κολπική μαρμαρυγή ή άλλα καρδιολογικά νοσήματα και συγχρόνως λαμβάνουμε θυροξίνη, ακόμη και αν τα επίπεδα των θυρεοειδών ορμονών είναι εντός των φυσιολογικών ορίων, μπορεί να δικαιολογείται ταχυκαρδία. Τότε απαιτείται ρύθμιση της δόσης στα κατώτερα δυνατά επίπεδα.
Έχω ταχυκαρδία. Δεν φταίει η καρδιά. Tι άλλο μπορεί να φταίει από ορμόνες ;
Υπερινσουλιναιμία
Προκλιμακτήριος
Πρόσφατη εμμηνόπαυση
Αδένωμα επινεφριδίων
Και άλλα σπάνια ενδοκρινικά νοσήματα.
Έχω βγάλει το θυρεοειδή μου
Εφόσον έχει βγεί όλος ο αδένας, υπερηχογράφημα σπανίως χρειάζεται. Αρκεί μία φορά το χρόνο να ελέγχουμε τις θυρεοειδικές ορμόνες TSH, FT3, FT4 . Εάν έχει γίνει λοβεκτομή ή μερική θυρεοειδεκτομή, καλό είναι να ελέγχουμε υπερηχογραφικά τον εναπομείναντα λοβό του θυρεοειδούς ή θυρεοειδικό υπόλειμμα, διότι συχνά αναπτύσσονται όζοι. Εάν αλλάξει το βάρος μας, εάν προστεθούν φάρμακα όπως κουμαρινικά αντιπηκτικά (sintrom), αντιεπιληπτικά, ή εάν έχουμε γαστρίτιδα, τότε θα πρέπει να επισπεύσουμε τον έλεγχο του θυρεοειδούς, διότι θα πρέπει να προσαρμοσθεί εκ νέου η δόση της θυροξίνης.
2. ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΟΥ ΜΗΝΑ
ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΗΣ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΗΣ:
ΟΡΜΟΝΟΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΑΙ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
Η εμμηνόπαυση αποτελεί εκείνη τη στιγμή στη ζωή μιας γυναίκας, όταν η έμμηνος ρύση, δηλαδή η μηνιαία περίοδος της σταματάει (συνήθως περίπου στην ηλικία των 51 ετών). Ως επακόλουθο της εμμηνόπαυσης, οι ωοθήκες της γυναίκας γενετικές ορμόνες. Οι ορμόνες αυτές ελέγχουν την εμμηνόρροια και επηρεάζουν το σώμα με ποικίλους τρόπους.
Καθώς τα επίπεδα των οιστρογόνων αρχίζουν να μειώνονται, το σώμα σας μπορεί να αντιδράσει με ποικίλους τρόπους
Μπορεί να βιώσετε εξάψεις, οι οποίες προκαλούν ερυθρότητα του προσώπου και αιφνίδιο αίσθημα θερμότητας, με συνοδό εφίδρωση.
Μπορεί να παρατηρήσετε διαταραχές του ύπνου σας
Είναι δυνατόν να επέλθει λέπτυνση του κολπικού επιθηλίου, γεγονός το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα την παρουσία ξηρότητας, φαγούρας και δυσπαρευνίας ( άλγος κατά την σεξουαλική επαφή)
Τα οστά σας συχνά γίνονται λεπτότερα και χάνουν ασβέστιο, φαινόμενο που μπορεί να οδηγήσει σε κατάγματα σπονδυλικής στήλης, στην κύρτωση της σπονδυλικής στήλης (εξόγκωμα dowager's) και σε κατάγματα ισχίου, τα οποία αποτελούν συχνό αίτιο νοσηλείας σε ηλικιωμένες γυναίκες
Η έλλειψη των οιστρογόνων είναι δυνατόν να επηρεάσει και τον εγκέφαλό σας,γεγονός το οποίο μπορεί να εκδηλωθεί με διαταραχές της διάθεσης, μερική απώλεια μνήμης, ελάττωση της ευεξίας ή κατάθλιψη.
Τα επίπεδα χοληστερόλης είναι δυνατόν να αυξηθούν.
Τι μας λένε οι πιο πρόσφατες μελέτες
Το 2002, το πρώτο μέρος της μελέτης της WHI (Women’s HealthInitiative) έδειξε ότι η παρατεταμένη ορμονοθεραπεία με συνδυασμό οιστρογόνων και προγεστίνης (μια συνθετική μορφή της προγεστερόνης), προκαλεί μια μικρή αύξηση του κινδύνου για εμφάνιση καρκίνου του μαστού. Ακόμα, παρατηρήθηκε ότι στις γυναίκες αυτής της ηλικιακής ομάδας (μέσος όρος τα 63 έτη), η χρήση οιστρογόνων και προγεστίνης προκαλεί επίσης μια μικρή αύξηση των καρδιοπαθειών και των εγκεφαλικών επεισοδίων, καθώς και μια μικρή αύξηση του κινδύνου για πρόκληση καταγμάτων και για εμφάνιση καρκίνου του παχέος εντέρου. Τον Αύγουστο του 2003, μια εκτεταμένη έρευνα στη Μεγάλη Βρετανία, (The Million Women Study), επιβεβαίωσε τα ευρήματα της αρχικής έρευνας της WHI.
Το δεύτερο μέρος της έρευνας της WHI εξέταζε την χρήση μόνο οιστρογόνων σε γυναίκες που είχαν ήδη υποστεί υστερεκτομή. (Γυναίκες χωρίς μήτρα δεν χρειάζονται προγεστίνη, η οποία χορηγείται για να μειωθεί ο κίνδυνος για καρκίνο της μήτρας.) Η μελέτη αυτή έδειξε ότι η χρήση μόνο οιστρογόνων για διάστημα μέχρι επτά έτη, δεν αυξάνει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού. Παρόλο που αυτή η έρευνα είναι καθησυχατική, σύμφωνα με άλλες έρευνες, η χρήση έστω και μόνο οιστρογόνων για μεγαλύτερο διάστημα μπορεί τελικά να αυξήσει τον κίνδυνο για καρκίνο του μαστού.
Μια πρόσφατη ανάλυση των γυναικών της μελέτης της WHI, οι οποίες λάμβαναν μόνο οιστρογόνα, οδήγησε στο συμπέρασμα ότι, όταν η θεραπεία με οιστρογόνα γινόταν μεταξύ της ηλικίας των 50 και 59 ετών, δεν αυξανόταν για τις γυναίκες αυτές ο κίνδυνος για καρδιοπάθειες, αντίθετα, μπορεί και να μειωνόταν ελαφρώς. Υπήρχε επίσης ένας επιπρόσθετος κίνδυνος για εγκεφαλικά επεισόδια, παρόμοιος με αυτόν που παρατηρήθηκε με την συνδυασμένη ορμονοθεραπεία (οιστρογόνα με προγεστίνη), αλλά ήταν πολύ χαμηλός στις γυναίκες κάτω των 60 ετών, κοντά στην στιγμή της εμμηνόπαυσης.
Ένα άλλο σημαντικό κομμάτι της εμμηνόπαυσης, με το οποίο δεν ασχολήθηκαν οι μελέτες αυτές, είναι συμπτώματα όπως οι εξάψεις, οι νυχτερινοί ιδρώτες, η ξηρότητα του κόλπου, οι κολπικές ενοχλήσεις και η επώδυνη συνουσία, συμπτώματα τα οποία ταλαιπωρούν πολλές γυναίκες. Αυτά τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται τα πρώτα μόνο χρόνια μετά την εμμηνόπαυση, αλλά μπορεί να διαρκούν περισσότερο για κάποιες γυναίκες. Για τα συμπτώματα αυτά δεν υπάρχει πιο αποτελεσματική θεραπεία από τα οιστρογόνα.
Τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης μπορούν να αντιμετωπιστούν σε δύο φάσεις.
Στην πρώτη φάση (τα πέντε πρώτα χρόνια), η πρόληψη της απώλειας οστικής μάζας (οστεοπόρωση) μπορεί να ξεκινήσει μαζί με τη θεραπεία με οιστρογόνα για συγκεκριμένα συμπτώματα, όπως οι εξάψεις και η ξηρότητα του κόλπου. Σύμφωνα με τον Αμερικανικό Οργανισμό Φαρμάκων (FDA), η θεραπεία με ορμόνες για την ανακούφιση συμπτωμάτων πρέπει να γίνεται με τη χαμηλότερη δυνατή δόση και για μικρό χρονικό διάστημα, τόσο όσο απαιτείται για την βελτίωση των συμπτωμάτων. Μετά από αυτή τη μικρή χρονικά φάση, οι γυναίκες θα πρέπει να συζητούν με το γιατρό τους τα οφέλη και τους κινδύνους μιας μακροχρόνιας θεραπείας.
Υπενθυμίζουμε εδώ ότι οι στόχοι της μακροχρόνιας θεραπείας είναι διαφορετικοί από αυτούς της πιο σύντομης χρονικά θεραπείας. Στην πρώτη φάση της μικρής σε διάρκεια θεραπείας, ο στόχος είναι η ανακούφιση των συμπτωμάτων. Η μακροχρόνια θεραπεία έχει σαν στόχο την πρόληψη της απώλειας οστικής μάζας. Αν παίρνετε ορμόνες για λιγότερο από τρία με πέντε έτη, ο κίνδυνος είναι σχετικά χαμηλός. Αν ανησυχείτε για την απώλεια οστικής μάζας και σκέφτεστε να πάρετε ορμόνες για περισσότερο από πέντε έτη, θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας κατά πόσο η ορμονοθεραπεία ή κάποια άλλη εναλλακτική θεραπεία είναι κατάλληλη για εσάς.
Τρόποι χορήγησης ορμονοθεραπείας.
Η θεραπεία με ορμόνες μπορεί να γίνει με ποικίλους τρόπους όσο αφορά τις δόσεις, τα σχήματα και τις μορφές των φαρμάκων. Πολλές γυναίκες παίρνουν οιστρογόνα σε χάπια, τα οποία περιέχουν και φυσική ή συνθετική προγεστερόνη για την προστασία της μήτρας. Θεραπεία μόνο με οιστρογόνα δίνεται σε συγκεκριμένες ασθενείς, ιδίως σε αυτές που έχουν κάνει υστερεκτομή.
Οι κολπικοί δακτύλιοι (vaginal rings), οι κρέμες ή οι ταμπλέτες αποτελούν μορφές οιστρογόνων χαμηλές σε δόση που δρουν ευεργετικά στο κολπικό επιθήλιο, αυξάνοντας το πάχος του και βελτιώνουν τις κολπικές ενοχλήσεις, ενώ έχουν και το πλεονέκτημα ότι μικρά μόνο ποσά φτάνουν τελικά στην κυκλοφορία του αίματος. Στην περίπτωση αυτή, τα οιστρογόνα χορηγούνται στην δόση η οποία δίνεται και αρκεί για την ανακούφιση από τις εξάψεις. Θεωρείται ότι αυτές οι μικρές δόσεις είναι λιγότερο επικίνδυνες, χωρίς όμως αυτό να έχει αποδειχτεί.
Άλλες φαρμακευτικές μορφές με τις οποίες κυκλοφορούν οι ορμόνες είναι τα αυτοκόλλητα ορμονών, τα τζελ, οι κάψουλες βραδείας απελευθέρωσης και οι ενδομήτριες συσκευές.
Πολλές γυναίκες στρέφονται πλέον στις φυσικές ,μη συνθετικές ,πανομοιότυπες (με αυτές που συνθέτει το ανθρώπινο σώμα) ορμόνες (Bioidentical hormones). Τέτοιου είδους ορμόνες έχουν αρχίσει να κυκλοφορούν με την έγκριση του οργανισμού φαρμάκων.
Εναλλακτικές θεραπείες για τα πρώτα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης (πλην της ορμονοθεραπείας).
Υπάρχουν πολλές προτεινόμενες εναλλακτικές θεραπείες για την ανακούφιση των αρχικών συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης, καμία όμως δεν είναι τόσο αποτελεσματική όσο η ορμονοθεραπεία.
Εξάψεις:
Αρκετά είναι τα συνταγογραφούμενα για άλλες παθήσεις φάρμακα που δρουν αποτελεσματικά και στην αντιμετώπιση των εξάψεων, όπως:
1 Oι SSRIs (εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης) και SNRIs (αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης – νορεπινεφρίνης), που αποτελούν μορφές αντικαταθλιπτικών φαρμάκων.
2. Το gabapentin, ένα φάρμακο που χρησιμοποιείται για την αντιμετώπιση του χρόνιου πόνου και της επιληψίας.
3. H Oξική μεγεστρόλη (Megestrol acetate), ένα προγεστερονοειδές και
4. Η οξική μεδροξυπρογεστερόνη, προγεστερονοειδές επίσης.
Επίσης έχουν χρησιμοποιηθεί διάφορα φυτικά φάρμακα και προϊόντα σόγιας, η θεραπευτική αξία των οποίων δεν έχει αποδειχτεί με επιστημονικές μελέτες, πολλές όμως γυναίκες αναφέρουν βελτίωση των συμπτωμάτων τους με τις ουσίες αυτές.
Τέλος, πολλές γυναίκες φαίνεται να έχουν βοηθηθεί με μεθόδους όπως ο βελονισμός, η γιόγκα και οι ασκήσεις του ρυθμού αναπνοής (paced breathing exercises).
Ξηρότητα του κόλπου και επώδυνη συνουσία:
Οι κολπικές κρέμες ενυδάτωσης συμβάλλουν στην ενυδάτωση του κολπικού επιθηλίου, αλλά επιφέρουν λιγότερη πάχυνση από ότι τα οιστρογόνα.
Τα υδατοδιαλυτά λιπαντικά του κόλπου είναι δυνατόν να βοηθήσουν στην μείωση του πόνου κατά τη σεξουαλικά επαφή.
Τα SERMs (Εκλεκτοί Τροποποιητές των Οιστρογονικών Υποδοχέων) αποτελούν μια ομάδα φαρμάκων τα οποία δρουν όπως τα οιστρογόνα όταν έρθουν σε επαφή με ορισμένους μόνο ιστούς. Η μελέτη της δράσης των SERMs στο κολπικό επιθήλιο βοηθά στην ανάπτυξη εναλλακτικών φαρμάκων, που δεν βασίζονται στα οιστρογόνα και που θα βοηθήσουν στη μείωση της κολπικής ξηρότητας.
Εναλλακτικές θεραπείες για τα μακροχρόνια συμπτώματα της εμμηνόπαυσης (πλην της ορμονοθεραπείας).
Απώλεια οστικής μάζας:
· Τα διφωσφονικά ελαττώνουν το βαθμό απώλειας οστικής μάζας και προλαμβάνουν τα κατάγματα.
· Τα SERMs ενισχύουν τα οστά και προλαμβάνουν τα κατάγματα της σπονδυλικής στήλης.
· Η καλσιτονίνη χρησιμοποιείται για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης, όταν έχουν περάσει πάνω από πέντε έτη από την επέλευση της εμμηνόπαυσης.
· Οι παραθυρεοειδικές ορμόνες βοηθούν στην ανάπτυξη επιπλέον οστού. Χορηγούνται σε ενέσιμη μορφή και χρησιμοποιούνται πρωτίστως για τη θεραπεία της βαριάς μορφής οστεοπόρωσης.
· Το ασβέστιο και η βιταμίνη D ενισχύουν τα οστά. Ένας άνθρωπος ηλικίας άνω των 50 ετών χρειάζεται περίπου 1,200 με 1,500 mg ασβεστίου ημερησίως και τουλάχιστον 1,000 IUβιταμίνης D ημερησίως. Εάν δεν λαμβάνετε τις απαραίτητες ποσότητες των ουσιών αυτών, είναι πιθανό να χρειάζεστε κάποιο συμπλήρωμα διατροφής.
Καρδιαγγειακά νοσήματα:
Οι στατίνες μειώνουν τα επίπεδα των λιπιδίων (ουσίες πλούσιες σε λιπαρά, όπως η χοληστερόλη) στο αίμα και μειώνουν τον κίνδυνο καρδιαγγειακών νοσημάτων σε άτομα με υψηλά επίπεδα λιπιδίων ή κληρονομικό ιστορικό καρδιοπαθειών
Η διατήρηση της αρτηριακής πίεσης και του σακχάρου του αίματος σε φυσιολογικά επίπεδα, καθώς και ο υγιεινός τρόπος ζωής, βοηθούν στην προστασία έναντι των καρδιαγγειακών παθήσεων.
'Αρθρα
1. Ορμόνες και υπέρταση
2. Το μεταβολικό σύνδρομο
3. Υπερθυρεοειδεισμός
4. Εμμηνόπαυση και οστεοπόρωση
5. Σακχαρώδης διαβήτης και διατροφή: Οι υδατάνθρακες
6. Σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (Σ.Π.Ω.)
7. Νόσος Graves
8. Σακχαρώδης διαβήτης και άσκηση
9. Όζοι θυρεοειδούς αδένα
1. Ορμόνες και υπέρταση
Τι είναι η υπέρταση?
Η υπέρταση ή υψηλή αρτηριακή πίεση, αποτελεί μια από τις κύριες αιτίες καρδιαγγειακής νόσου. Η υπέρταση αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό επεισόδιο ή νεφρική ανεπάρκεια, καταστάσεις οι οποίες είναι δυνατόν να είναι θανατηφόρες. Οι πάσχοντες συχνά δεν έχουν συμπτώματα, για αυτό η υπέρταση αποκαλείται "σιωπηλός δολοφόνος". Καθώς το αίμα ρέει μέσα στο σώμα, ασκεί πίεση στα τοιχώματα των αρτηριών. Αυτή η δύναμη που ασκείται στις αρτηρίες αποτελεί την αρτηριακή πίεση. Η αρτηριακή πίεση διακρίνεται στη συστολική (μεγάλη) και στην διαστολική (μικρή) αρτηριακή πίεση και για αυτό κατά την μέτρηση της έχουμε δύο τιμές. Ο πρώτος αριθμός είναι η συστολική αρτηριακή πίεση, η οποία αντιστοιχεί στην συστολή της καρδιάς και ο δεύτερος αριθμός είναι η διαστολική αρτηριακή πίεση η οποία αντιστοιχεί στη χαλάρωση (διαστολή) της καρδιάς. Περίπου 50 εκατομμύρια ενήλικες στις Ηνωμένες Πολιτείες έχουν υπέρταση. Είναι πιο συχνή μεταξύ των Άφρο-Αμερικανών και σε άτομα από χαμηλό κοινωνικοοικονομικό επίπεδο. Για όλες τις φυλές, οι πιθανότητες για εμφάνιση υπέρτασης αυξάνονται με την ηλικία.
ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΤΙΜΕΣ Κάτω από 120/80 mmHg
ΠΡΟ ΥΠΕΡΤΑΣΗΣ 120-139 mmHg/80-89 mmHg
ΥΠΕΡΤΑΣΗ >140/90 mmHg
Τι προκαλεί την υπέρταση;
Υπάρχουν δύο τύποι υπέρτασης, η πρωτοπαθής και η δευτεροπαθής. Πιο συχνήείναι η πρωτοπαθής. Η αιτία της είναι άγνωστη, αλλά φαίνεται πως παράγοντες όπως το πολύ αλάτι στις τροφές, η παχυσαρκία το κάπνισμα, το αλκοόλ, η γενετική προδιάθεση και ορισμένα φάρμακα συμβάλλουν στην εμφάνιση της. Επίσης, διάφορες ορμόνες που παράγονται στα νεφρά διαδραματίζουν καίριο ρόλο στην έναρξη και διατήρηση της πρωτοπαθούς υπέρτασης. Η δευτεροπαθής υπέρταση είναι επακόλουθο άλλων ασθενειών, όπως η νεφροπάθεια, το σύνδρομο Cushing και ο πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός. Ο πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισμός οφείλεται στη διαταραχή της λειτουργίας των επινεφριδίων και εντοπίζεται σε πάνω από το 10% των ασθενών με υπέρταση.
Πώς αντιμετωπίζεται η υπέρταση;
Μολονότι δεν υπάρχει θεραπεία για την πρωτοπαθή υπέρταση, περισσότερο από 80 φάρμακα είναι διαθέσιμα για τη μείωση της αρτηριακής πίεσης. Οι γιατροί συχνά συνταγογραφούν τα φάρμακα αυτά και συστήνουν αλλαγές στον τρόπο ζωής. Στην περίπτωση της δευτεροπαθούς υπέρτασης εφαρμόζεται χειρουργική ή συντηρητική θεραπεία, ανάλογα με την αιτία.
ΠΡΟΤΆΣΕΙΣ ΓΙΑ ΈΝΑ ΠΙΟ ΥΓΙΕΙΝΌ ΤΡΌΠΟ ΖΩΉΣ
Προσπαθήστε να διατηρείτε το σωματικό σας βάρος σταθερό και μέσα στα φυσιολογικά πλαίσια (δείκτης μάζας σώματος από 18,5 έως 24,9 kg/m 2 ).
Μειώστε το ποσό των κορεσμένων και ολικών λιπών που καταναλώνετε με τη διατροφή σας. Τρώτε πολλά φρούτα και λαχανικά, και επιλέξτε γαλακτοκομικά προϊόντα χαμηλής περιεκτικότητας σε λιπαρά.
Μειώστε το αλάτι (νάτριο) που καταναλώνετε.
Ασκηθείτε ελαφρά (π.χ., ζωηρό περπάτημα) τουλάχιστον 30 λεπτά την ημέρα, όσο περισσότερο μπορείτε κατά τη διάρκεια της εβδομάδας.
Περιορίστε την κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών (άνδρες: όχι περισσότερο από 2 ποτά την ημέρα, γυναίκες και μικρόσωμοι άνδρες: όχι περισσότερο από 1 ποτό την ημέρα).
ΕΝΔΟΚΡΙΝΟΛΟΓΟΣ ΧΑΛΑΝΔΡΙ ΒΟΡΕΙΑ ΠΡΟΑΣΤΙΑ:Ενδοκρινολόγος στο Χαλάνδρι - Διαβητολόγος στο Χαλάνδρι Βόρεια Προάστια
