Υπογονιμότητα: Το Μεγάλο Πρόβλημα Της Ελλάδας.
Από πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας (EUROSTAT) έγινε γνωστό, ότι οι μεσογειακές χώρες (εκτός Γαλλίας) αντιμετωπίζουν πρόβλημα γεννήσεων και ότι η χώρα μας καταλαμβάνει μια από τις τελευταίες θέσεις όσον αφορά το μέσο όρο παιδιών ανά γυναίκα. Το πρόβλημα αυτό μαζί με τη γήρανση του πληθυσμού είναι οι δυο κύριοι παράγοντες που διαμορφώνουν το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας.
Σίγουρα, η ανεργία και η επαγγελματική ανασφάλεια λειτουργούν αποτρεπτικά γενικώς στην απόφαση για δημιουργία οικογένειας, αλλά τι φταίει όμως πραγματικά και ένα νέο ζευγάρι δεν μπορεί να αποκτήσει παιδί; Ποια είναι τα πραγματικά αίτια της χαμηλής γονιμότητας και να θεωρείται η υπογονιμότητα η μάστιγα της Ελλάδας σήμερα; Ποιος ευθύνεται περισσότερο σε ένα υπογόνιμο ζευγάρι, η γυναίκα η ο άνδρας;
Εκ πρώτης όψεως η απάντηση για την υπογονιμότητα είναι ίσως απλή: 50% ο άνδρας και 50% η γυναίκα.
Στην πραγματικότητα όμως τι γίνεται;
Τα αποτελέσματα μιας μεγάλης έρευνας για τα τελευταία πέντε χρόνια στην Ελλάδα αναφέρουν ότι: στις 35% των περιπτώσεων φταίνε οι γυναίκες, στις 35% οι άνδρες, σε 20% των περιπτώσεων ευθύνονται και οι δύο μαζί και σε ένα 10% τα αίτια δεν ανευρίσκονται, δηλ. δεν ξέρουμε τι φταίει. Παρόλο που το ζευγάρι θα πρέπει να θεωρείται ως μια μονάδα και να ελέγχονται και τα δυο μέρη, ο άνδρας είναι αυτός που πολλές φορές και σήμερα δεν ελέγχεται επαρκώς. Ποια είναι όμως τα πιθανά αίτια της ανδρικής υπογονιμότητας, της ανδρικής στειρότητας και πως ο ανδρικός παράγοντας θα πρέπει να ελέγχεται από τον ειδικό ιατρό – ουρολόγο για να υπάρχει στη συνέχεια αποτελεσματική αντιμετώπιση.
Υπογονιμότητα – Αίτια:
Τα αίτια για την υπογονιμότητα στον άνδρα μπορεί να διαιρεθούν σε λειτουργικά και αποφρακτικά. Γενικώς τα λειτουργικά αφορούν εκείνες τις καταστάσεις που επηρεάζουν την παραγωγή σπέρματος από τους όρχεις και την ωρίμανση των σπερματοζωαρίων, ενώ τα αποφρακτικά αφορούν την αποχέτευση και την μεταφορά του σπέρματος. Πότε έχουμε πρόβλημα στην παραγωγή από τους όρχεις – έχουμε δηλαδή ανεπάρκεια όρχεων;
Συχνές Αιτίες
Σήμερα, ένας στους τρεις άνδρες με πρόβλημα γονιμότητας έχει κιρσοκήλη και 50 % των ανδρών με κιρσοκήλη έχουν παθολογικό σπερμοδιάγραμμα. Οι άνδρες θα πρέπει να ξέρουν, ότι συχνά μια μικρή (υποκλινική ) κιρσοκήλη μπορεί να προκαλέσει σοβαρές διαταραχές στο σπέρμα και για αυτό όταν υπάρχει υποψία κιρσοκήλης πάντοτε να απευθύνονται στον ειδικό ιατρό.
Ορμονικά αίτια ανεπάρκειας όρχεων.
Οι όρχεις για να μπορούν να παράγουν σπερματοζωάρια ( αλλά και την ανδρική ορμόνη – την τεστοστερόνη ) βρίσκονται υπό τον έλεγχο ορμονών που παράγουν ο υποθάλαμος και η υπόφυση. Η ανεπάρκεια της υπόφυσης και οι διαταραχές της λειτουργίας του υποθαλάμου μπορεί να οδηγήσουν σε ανεπάρκεια όρχεων.
Διάφοροι εξωγενείς παράγοντες που επηρεάζουν την γονιμότητα. Εδώ θα αναφέρουμε τις λοιμώξεις του ουροποιογεννητικού συστήματος από διάφορα μικρόβια, η ακτινοβολία, η υψηλή θερμοκρασία ( άτομα που εργάζονται σε περιβάλλον με υψηλές θερμοκράσιες συχνά έχουν πρόβλημα σπερματογένεσης), διάφορα φάρμακα, το οινόπνευμα, τα ναρκωτικά, και το κάπνισμα.
Για τα αποφρακτικά αίτια θα πρέπει να ξέρουμε ότι η απόφραξη πάντα χαρακτηρίζεται από αζωοσπερμία και είναι απαραίτητη η διαφοροδιάγνωση από άλλες αζωοσπερμίες που οφείλονται σε βλάβη του όρχεως. Ποιες είναι οι αιτίες που μπορεί να προκαλέσουν απόφραξη της αποχετευτικής οδού του όρχεως; Και εδώ είναι συγγενείς και επίκτητες αιτίες απόφραξης. Από τα επίκτητα αίτια αξίζει να σημειωθούν οι φλεγμονές – ορχίτιδες και επιδιδυμίτιδες, οι οποίες παρουσιάζονται με στειρότητα όταν είναι αμφοτερόπλευρα.
Επιπλέον, υπάρχει και μια κατηγορία διαταραχών της εκσπερμάτισης, όπως παλίνδρομη εκσπερμάτιση, η έλλειψη ή αδυναμία εκσπερμάτισης όπου επίσης ο άνδρας θεωρείται δυνητικά στείρος.
Μετά από όλα αυτά γίνεται σαφές πότε ένα ζευγάρι (από πλευράς του άνδρα), αντιμετωπίζει δυσκολίες στην αναπαραγωγή. Σήμερα θεωρείται, ότι η σύλληψη φυσιολογικά επιτυγχάνεται σε 80 έως 90% των ζευγαριών μέσα σε ένα χρόνο ελεύθερων σεξουαλικών επαφών (εφόσον δεν υπάρχει πρόβλημα και από την πλευρά της γυναίκας). Μετά το διάστημα αυτό ο άνδρας πιθανών αντιμετωπίζει πρόβλημα γονιμότητας και θα πρέπει να ελέγχεται. Συχνά βλέπουμε άνδρες με ένα μόνον σπερμοδιάγραμμα στο χέρι, να ψάχνονται αναζητώντας λύση του προβλήματος τους. Οι άνδρες αυτοί χρειάζονται επίσκεψη στον ουρολόγο για εκτίμηση της βαρύτητας της βλάβης για τη διάγνωση της υπογονιμότητας και για περαιτέρω θεραπεία και παρακολούθηση. Ο γιατρός-ουρολόγος είναι αυτός που θα εκτιμήσει τις παραμέτρους του σπερμοδιαγράμματος, με ιδιαίτερη προσοχή θα εξετάσει τα στοιχεία του ιστορικού, θα υποβάλει τον ασθενή σε κλινική εξέταση και θα αποφασίσει εάν θα χρειαστούν και άλλες ειδικότερες εξετάσεις.
Σε κάθε περίπτωση το ζευγάρι θα πρέπει να ξέρει ότι η λύση του προβλήματος του, αποτελεί υπόθεση όχι ενός, αλλά ομάδας ειδικών γιατρών, γιατί μόνο έτσι εξασφαλίζεται η βάση για τη σωστή θεραπευτική αντιμετώπιση. Σήμερα στην χώρα μας υπάρχουν πλέον ειδικά κέντρα υπογονιμότητας και στειρότητας, τα οποία σε συνεργασία με τα ειδικά κέντρα εξωσωματικής γονιμοποίησης μπορούν να δώσουν λύση ακόμα και στις πιο δύσκολες περιπτώσεις.