"Τελείωσα; Πέρασα πίστα;"
του Άγγελου Ιωακειμίδη
Και φτάνει μια στιγμή στη ζωή μου που δυσκολεύομαι για κάτι.
Και ας πούμε πως δεν έχω μεγαλώσει με έναν τρόπο που το να ζητήσω βοήθεια από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας δεν είναι μεμπτό ("αυτός πρέπει πάει να τον δει κάποιος γιατί είναι κούκου").
Και τέλος πάντων μου έχει ταιριάξει ο επαγγελματίας και έχω πάει παρακάτω στη ζωή μου σε σχέση με αυτό που με απασχολούσε. Και κάνουμε μαζί συνεδρίες και... πάει κι αυτό.
Τελείωσα; Θεραπεύτηκα; Είμαι καλά τώρα; Τι, όχι;
Μα δεν είναι λίγες οι φορές που ακόμα δυσκολεύομαι.
Είναι ακόμα ώρες που δεν αντέχω τα συναισθήματά μου.
Είναι καταστάσεις που ακόμα-ακόμα και το σώμα μου επαναστατεί και χάνω το ρυθμό μου, συγχίζομαι, αγχώνομαι και... πάλι;
Μα πόση ζημιά έχω;
Πάλι τα ίδια;
Κάποτε ένα φιλοσοφημένος φίλος μου είχε πει πως στη ζωή έχουμε όλοι κάποια μαθήματα να μάθουμε. Είναι λίγο σαν ηλεκτρονικό παιχνίδι: Άμα δεν περάσεις την πίστα, θα πρέπει να την ξανακάνεις και να την ξανακάνεις μέχρι να μάθεις τον τρόπο να την περάσεις. Τα ίδια μαθήματα θα έρχονται και θα ξανάρχονται. Είτε με τη μορφή "προβλημάτων" ("ΜΑ ΜΑΓΝΗΤΗ ΕΧΩ;;;!!!) είτε με τη μορφή ανθρώπων που σπαταλούν την ελπίδα της αλλαγής μόνο και μόνο για να φέρουν το ίδιο αποτέλεσμα.
Οπότε; Πέρασα την "πίστα" αυτή. Τώρα;
Μόλις την κερδίσεις ΑΥΤΗΝ την πίστα, θα πας στην επόμενη. Θα είναι πιο εύκολη η επόμενη; Μάλλον όχι. Πάντως, ούτε να "ξεμάθεις" μπορείς αυτά που έμαθες γίνεται. Άλλωστε είναι τα εφόδια σου για την "επόμενη πίστα" και λέγονται "εμπειρία". Αλλά ούτε και να χάσεις κάτι που είναι ήδη εσωτερικό κτήμα σου, δηλαδή τον τρόπο να την περνάς γίνεται.
Αυτό που έμαθα συναισθηματικά, δεν μπορώ να το ξεχάσω ουσιαστικά. Δεν μπορώ χάσω την ικανότητα να διακρίνω -όταν το βλέπω- αυτό που μου συμβαίνει. Αυτό που τελικά κερδίζω στη θεραπεία, είτε αυτή είναι βραχεία -στη Συμβουλευτική διαδικασία- είναι είναι μακροχρόνια, ή ακόμα και η ψυχαναλυτική διαδικασία, υποβοηθούμενη φαρμακευτικά ή όχι, είναι η δυνατότητα να βλέπω επιλογή. Από τη στιγμή που γνωρίζω, βαθιά, συναισθηματικά τι μου συμβαίνει, πως αντιδρώ, τι επιλογές έχω, παύει να είναι μονόδρομος η κάθε δυσκολία. Άμα έχω "κερδίσει την πίστα" ναι, μπορεί να κάνω ένα λάθος και "να χάσω ένα κανονάκι" αλλά η γνώση του τι πρέπει να κάνω για να περάσω την πίστα, είναι εκεί. Δε φεύγει. Για την ακρίβεια, αυτού του είδους οι ελπίδες, επειδή είναι βασισμένες σε προσωπική, επιστημονική εργασία, έχουν την τάση να πολλαπλασιάζονται και να περνάνε και σε άλλους τομείς της ζωής μου.
Ακούγεται λίγο "μπακαλίστικος" ο τρόπος. Το ξέρω. Μοιάζει υπεραπλουστευμένο. Όσα άτομα γνωρίζω που έχουν μπει στη διαδικασία να ψάξουν αυτό που τα δυσκολεύει, το έχουν καταφέρει, είτε μένοντας σε έναν θεραπευτή, είτε αλλάζοντας θεραπευτή ή/και μέθοδο, μέχρι να βρουν αυτή που τους ταιριάζει περισσότερο, μετά το βλέπουν όπως το "αυγό του Κολόμβου". Αδύνατο μέχρι να το σκεφτείς, έρχεται μια ιδέα εκτός του πλαισίου μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε το πρόβλημα, με βοήθεια, με σύμπραξη όλων των μηχανισμών στήριξης και μετά.. τι;
"Μα φυσικά! Γιατί δεν το είχα σκεφτεί;";
Όχι. Όχι μια τόσο απλή κατάσταση.
Όμως κάτι ΣΑΝ αυτό. Κάτι που μοιάζει με "ξεθόλωμα" της όρασης. Σαν να βγάζω γυαλιά που είτε έβαζαν φίλτρο που μου έκρυβε τα χρώματα και τις δυνατότητες, είτε είχε λάθος βαθμό "διόρθωσης". Γυαλιά μυωπίας για την πρεσβυωπία πχ.
Τελικά; Θεραπεύτηκα από τα τραύματά μου; Πόσο καιρό θα κάνω να θεραπευτώ, ή επί τέλους θα σταματήσω να πονάω;
Τι να περιμένω αν και εφόσον αποφασίσω να ασχοληθώ με τα ψυχολογικά μου;
Αυτό που έχω να περιμένω είναι:
Πρώτον, πραγματική φροντίδα για τον εαυτό μου, που σε τελική ανάλυση είναι και η καλύτερη επένδυση.
Δεύτερον, πραγματική φροντίδα για τους άλλους, εφόσον αυτοί με ενδιαφέρουν, διότι αν δεν είμαι εγώ ένα ολόκληρο και λειτουργικό όν, πως να περιμένω να μπορώ να βοηθήσω άλλους; Ακόμα και στο αεροπλάνο σου λένε "βάλτε τη μάσκα σας πριν βοηθήσετε κάποιον άλλο".
Τρίτον, αυτό που εμφανίζεται είναι επιλογές, όπως είπαμε και πριν, ορίζοντες, δυνατότητες. Όχι απλά "φως στο βάθος του τούνελ" αλλά κάτι περισσότερο. Η εμπιστοσύνη πως αν το τούνελ έχει στροφή και γι αυτό δε φαίνεται η έξοδος, πίστη πως μπορώ να ανταπεξέλθω. Πίστη, όχι σαν την θρησκευτική, τη μη-ερευνητική μορφή, αλλά περισσότερο με την επιστημονική να τη στηρίζει. Πιστεύω, διότι έχω τα στοιχεία που χρειάζονται και τους λόγους για να δείξω τη γενναιότητα που χρειάζεται. Δεν πρόκειται για τη φτενή γενναιότητα που δίνει το αλκοόλ ή οι ουσίες, αλλά αυτή που ενώ γνωρίζω τον κίνδυνο, έχω σκοπό και αυτό μου δίνει κίνητρο και κουράγιο. Ναι, αυτό είναι και το
Τέταρτο και το ποιο σημαντικό, αν με ρωτήσετε. Ο σκοπός. Σε ένα σύμπαν που μοιάζει άσκοπο και στυγνό, που δεν μοιάζει να ενδιαφέρεται για το τι συμβαίνει μέσα του και δεν είναι... "δίκαιο", έχει φροντίσει το ίδιο το σύμπαν να μας συνδέσει όλους με όλα. Είμαστε συστήματα που αλληλοεπηρεαζόμαστε. Το θέμα δεν είναι απλά να επιβιώσουμε, αλλά πραγματικά να ζήσουμε. Πως όμως;
Πείτε μου, ποιος θα τα πάει καλύτερα σε μια θάλασσα με κύματα; Ένας που "παλεύει με τα κύματα" ή ένας σέρφερ;
Οπότε, για να σας απαντήσω στην ερώτηση που ξεκίνησα:
Όχι. Δεν τελείωσα με τίποτα, μέχρι τη μέρα που θα πεθάνω. Έχει ήδη φιλοσοφηθεί από άλλες και άλλους αυτό: η ζωή είναι μια θανατηφόρα ιστορία. Αυτό που έκανα (ή θα κάνω) θα είναι να κλείσω έναν κύκλο -που στη ροή του χρόνου είναι μια σπείρα, μην το ξεχνάμε- και να βρω τρόπους να μου κοστίζει λιγότερο η καθημερινότητα. Όχι απαραίτητα στην απομόνωση, μέσα στο κλουβί μου (φυλακή/φρούριο) αλλά μέσα σε μια δυναμική ισορροπία με τα στοιχεία της φύσης. Κάθε κύκλος κρύβει την ενσωμάτωση.
Θεραπεύτηκα;
Κάθε πληγή, όταν καθαρίζεται, αερίζεται και φροντίζεται έχει δυνατότητες να επουλωθεί να θεραπευτεί. Ίσως μείνει ουλή, ίσως όχι, πάντως, δεν μπορούμε να είμαστε το ίδιο όπως και πριν, και αυτό είναι μέρος της μαγείας του να ζούμε. "Τα πάντα ρει". Μαθαίνουμε λοιπόν πως να "ρέουμε". Ένας άλλος φίλος είπε πως δεν είμαστε "human beings" αλλά... "human becomings". Το ταξίδι είναι που μετρά.
Φτάνει, να τολμήσουμε ακριβώς αυτό: να ζήσουμε, μαζί.
ΥΓ: Και αν ρωτήσετε, όχι, οι θεραπευτές/σύμβουλοι κλπ δεν έχουν λύσει όλα τους τα προβλήματα. Όλοι έχουμε τα τυφλά μας σημεία. Όμως με προσωπική θεραπεία και εποπτεία, όπως ορίζουν οι κανόνες της ψυχικής υγείας, είμαστε κι εμείς στο δρόμο, απλά το γνωρίζουμε.
