Τι ονομάζουμε βαρηκοΐα;
Ως βαρηκοΐα αναφέρεται ο ιατρικός όρος που περιγράφει τη μείωση της ακουστικής ικανότητας του ατόμου. Η μείωση αυτή μπορεί να είναι διαφόρων τύπων και ενδέχεται να αφορά το ένα ή και τα δύο αυτιά του πάσχοντος. Πρόκειται για ένα από τα πιο συνηθισμένα προβλήματα υγείας που μπορεί να προκύψει στον καθένα και σε κάθε ηλικία. Παρ’ όλα αυτά, δεν παύει να είναι μία πάθηση που πρέπει να αντιμετωπίζεται με υπευθυνότητα από τους ιατρούς ΩΡΛ και τους ειδικούς ακοοπροθετιστές.
Πού οφείλεται η βαρηκοΐα;
Η βαρηκοΐα μπορεί να οφείλεται σε ποικίλους παράγοντες όπως η προχωρημένη ηλικία, η παρατεταμένη έκθεση σε ήχους υψηλής έντασης, η κληρονομικότητα, τα φάρμακα, οι χρόνιες λοιμώξεις στο αυτί, τα τραύματα στο κεφάλι ή στο αυτί, οι ασθένειες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι επιπλοκές κατά τη γέννηση κ.ά.
Πώς μπορώ να καταλάβω αν έχω βαρηκοΐα;
Η απώλεια ακοής γίνεται συνήθως σταδιακά, γι’αυτό και τις περισσότερες φορές οι άνθρωποι στο περιβάλλον σας εντοπίζουν τα σημάδια νωρίτερα από εσάς. Σε κάθε περίπτωση, σας συμβουλεύουμε να επισκεφθείτε έναν ιατρό ΩΡΛ, εφόσον εμφανίζετε κάποια από τα ακόλουθα συμπτώματα:
- Ζητάτε συχνά από την οικογένεια και τους φίλους σας να επαναλάβουν τα λεγόμενά τους και προσπαθείτε να τους κοιτάτε όσο μιλούν για να διαβάζετε τα χείλη
- Αισθάνεστε ότι οι γύρω σας μουρμουρίζουν και δεν ξεχωρίζετε τις λέξεις
- Ρυθμίζετε την τηλεόραση και το ραδιόφωνο σε ενοχλητικά υψηλή ένταση
- Έχετε δυσκολία να αντιληφθείτε φυσικούς και τεχνητούς ήχους υψηλών συχνοτήτων, όπως είναι οι γυναικείες και παιδικές φωνές, το κουδούνι της πόρτας, το χτύπημα του τηλεφώνου, το κελάηδημα των πουλιών κ.ά.
- Αποφεύγετε πλέον να παρευρίσκεστε σε κοινωνικές συγκεντρώσεις που μέχρι πρότινος σας προσέφεραν ευχαρίστηση
- Δυσκολεύεστε να συμμετέχετε σε συζητήσεις που γίνονται σε θορυβώδες περιβάλλον, όπως για παράδειγμα σε ένα εστιατόριο
Πώς γίνεται η διάγνωση της βαρηκοΐας;
Η διάγνωση της βαρηκοΐας επιτυγχάνεται κυρίως χάρη σε μία εξειδικευμένη εξέταση που ονομάζεται ακουόγραμμα. Η συγκεκριμένη εξέταση εκτιμά την ικανότητα του ατόμου να αντιλαμβάνεται ήχους διαφόρων εντάσεων και συχνοτήτων. Πρόκειται για μία εύκολη και ανώδυνη διαδικασία, κατά τη διάρκεια της οποίας ο εξεταζόμενος φορά τα ειδικά ακουστικά και με το πάτημα ενός κουμπιού ενημερώνει τον εξεταστή για το πότε ακούει τους ήχους που φτάνουν στα αυτιά του. Ένας πλήρης ακοολογικός έλεγχος περιλαμβάνει επίσης την οπτική επιθεώρηση του ακουστικού πόρου και του τυμπάνου, την καταγραφή του ιστορικού του ασθενούς και ορισμένα απλά τεστ κατανόησης της ομιλίας. Με βάση όλα τα παραπάνω, ο ιατρός σας μπορεί να σας πει αν παρουσιάζετε ή όχι απώλεια ακοής και αν ναι, να προσδιορίσει τον τύπο και τον βαθμό της βαρηκοΐας σας. Στην περίπτωση που το πρόβλημα αντιμετωπίζεται με τη λήψη φαρμακευτικής θεραπείας ή με χειρουργική επέμβαση, θα συζητήσετε μαζί αυτές τις επιλογές. Διαφορετικά, η απώλεια ακοής που οφείλεται σε παράγοντες όπως η προχωρημένη ηλικία ή η υπερέκθεση σε δυνατό θόρυβο, αντιμετωπίζεται με την χρήση ακουστικών βαρηκοΐας.
Τι είναι τα ακουστικά βαρηκοΐας και πώς λειτουργούν;
Τα ακουστικά βαρηκοΐας είναι επί της ουσίας μικρές ηλεκτρονικές συσκευές που τοποθετούνται πίσω από το αυτί ή στον ακουστικό πόρο και διαθέτουν τρία εξαρτήματα: το μικρόφωνο, τον επεξεργαστή και το ηχείο. Ο ήχος εισέρχεται από το μικρόφωνο, μετατρέπεται σε ηλεκτρικά σήματα και αποστέλλεται στον επεξεργαστή. Ο επεξεργαστής με τη σειρά του αυξάνει την ισχύ των σημάτων αυτών και τα στέλνει στο αυτί μέσω του ηχείου, επιτρέποντας έτσι στα άτομα με απώλεια ακοής να ακούνε καλύτερα, να κατανοούν ευκολότερα την ομιλία και να επικοινωνούν πιο αποτελεσματικά. Τα ψηφιακά ακουστικά νέας γενιάς με σύγχρονη τεχνολογία είναι αθέατα, διαχειρίζονται τους θορύβους, δεν σφυρίζουν, είναι ανθεκτικά στη σκόνη και την υγρασία, ενώ τα περισσότερα συνδέονται με smart τηλεοράσεις και κινητά τηλέφωνα διευκολύνοντας έτσι την καθημερινότητά σας. Τα οφέλη των ακουστικών βαρηκοΐας δεν περιορίζονται όμως μόνο στη βελτίωση της ακοής, καθώς η χρήση τους συνδέεται με μειωμένα ποσοστά μοναξιάς, άγχους και κατάθλιψης και μπορεί να προστατεύσει σημαντικά από τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας. Ωστόσο, τα ακουστικά βαρηκοΐας προορίζονται μόνο ως βοήθημα. Δε θεραπεύουν την απώλεια ακοής, ούτε αντικαθιστούν τη φυσική λειτουργία του αυτιού.
Έχω απώλεια ακοής και στα δύο αυτιά.
Είναι απαραίτητο να φοράω δύο ακουστικά βαρηκοΐας;
Εάν υπάρχει απώλεια ακοής και στα δύο αυτιά, η λεγόμενη αμφοτερόπλευρη βαρηκοΐα, τότε είναι πιθανό να χρειάζεστε δύο ακουστικά και ο λόγος είναι απλός: o εγκέφαλος χρησιμοποιεί πληροφορίες και από τα δύο αυτιά για να αναγνωρίσει την ομιλία. Ακούμε στον εγκέφαλό μας, όχι στα αυτιά μας. Ο απώτερος στόχος των ακουστικών βαρηκοΐας δεν είναι απλώς η αποστολή του ήχου στο αυτί, αλλά η εκ νέου εκπαίδευση του κεντρικού ακουστικού συστήματος στον εγκέφαλο. Συνεπώς, θα πρέπει να θεωρείται αυτονόητο πως όταν παρουσιάζουμε βαρηκοΐα και στα δύο αυτιά, ακολουθούμε τη λύση της αμφίπλευρης εφαρμογής, ορισμένα από τα οφέλη της οποίας είναι τα εξής:
- Βελτιωμένη ικανότητα προσανατολισμού και εντοπισμού της κατεύθυνσης του ήχου
- Ευκολότερη κατανόηση της ομιλίας σε θορυβώδες ή μη περιβάλλον
- Ευρύτερο φάσμα ακρόασης και αίσθηση ισορροπημένης ακοής
- Μειωμένη πιθανότητα επιδείνωσης της βαρηκοΐας
- Καλύτερη ποιότητα και ταυτοποίηση του ήχου
- Επικάλυψη ενδεχόμενων εμβοών
Τι είναι οι εμβοές;
Οι εμβοές είναι μία κοινή ωτολογική διαταραχή, η οποία συχνά αναφέρεται από τους ασθενείς ως βουητό, σφύριγμα ή «κλικ» στο ένα ή και στα δύο αυτιά. Αυτοί οι ήχοι δεν προέρχονται από το περιβάλλον ούτε αποτελούν κάποια νόσο. Στην πραγματικότητα είναι ένα ενοχλητικό σύμπτωμα μιας υποκείμενης πάθησης του αυτιού, του ακουστικού νεύρου ή κάποιου άλλου παράγοντα και σε αρκετές περιπτώσεις συνδέεται με την έλλειψη ενέργειας, τη δυσκολία στη συγκέντρωση και τις διαταραχές στον ύπνο, στη διάθεση και στη συμπεριφορά. Οι εμβοές μπορεί να είναι διακοπτόμενες ή σταθερές και η αντιληπτή έντασή τους μπορεί να κυμαίνεται από πολύ απαλή έως εξαιρετικά δυνατή, επηρεάζοντας αρνητικά την ποιότητα ζωής του πάσχοντος.
Πώς αντιμετωπίζονται οι εμβοές;
Θα βοηθήσουν τα ακουστικά βαρηκοΐας;
Μία απλή επίσκεψη στον ΩΡΛ και μία πλήρης ωτορινολαρυγγολογική εξέταση είναι πάντα το πρώτο βήμα για τον προσδιορισμό του τύπου των εμβοών και την αντιμετώπισή τους. Ανάλογα με τη σοβαρότητα και την υποκείμενη πάθηση που προκαλεί τις εμβοές, υπάρχουν αρκετές θεραπευτικές επιλογές που συμβάλλουν στην ανακούφιση του ανεπιθύμητου θορύβου, όπως ορισμένες βασικές αλλαγές στον τρόπο ζωής, η λήψη ή αποφυγή συγκεκριμένων φαρμάκων, η γνωσιακή συμπεριφορική θεραπεία, η θεραπεία επανεκπαίδευσης εμβοών και η ηχοκάλυψη με ακουστικά βαρηκοΐας ή άλλου τύπου φορητές συσκευές. Η πλειοψηφία των ασθενών αναπτύσσει εμβοές ως σύμπτωμα απώλειας της ακοής. Αν και τα ακουστικά βαρηκοΐας δεν έχουν σχεδιαστεί για να θεραπεύουν τις εμβοές, πολλά νέα μοντέλα ακουστικών διαθέτουν ειδικά προγράμματα ακρόασης και προσφέρουν ένα είδος ελαχιστοποίησης των εμβοών, λόγω της συνεχούς ηχητικής διέγερσης και της ενίσχυσης των εξωτερικών θορύβων.
Υπάρχουν διαφορετικά είδη και στυλ ακουστικών βαρηκοΐας;
Ποιος τύπος ακουστικού είναι καλύτερος για μένα;
Οι τεχνολογικές εξελίξεις των τελευταίων δεκαετιών ώθησαν τους κατασκευαστές βοηθημάτων ακοής να δημιουργήσουν πολλούς διαφορετικούς τύπους ακουστικών βαρηκοΐας για να καλύψουν πολλές διαφορετικές ανάγκες. Η επιλογή του κατάλληλου για εσάς ακουστικού γίνεται πάντα τη βοήθεια του ακοοπροθετιστή σας και εξαρτάται από το είδος και τον βαθμό της απώλειας ακοής, την ανατομία του αυτιού, την ικανότητά σας να τοποθετείτε και να ρυθμίζετε τη συσκευή, τυχόν προβλήματα με υπερβολικό κερί στα αυτιά, τον προϋπολογισμό, την αισθητική και τον τρόπο ζωής σας. Για παράδειγμα, ένα δραστήριο άτομο που του αρέσουν τα ταξίδια και οι αθλητικές δραστηριότητες πιθανότατα θα χρειαστεί ένα διαφορετικό μοντέλο ακουστικού βαρηκοΐας από κάποιον που περνά τον περισσότερο χρόνο του στο σπίτι παρακολουθώντας τηλεόραση.
Πόσος χρόνος χρειάζεται για να συνηθίσω τα νέα μου ακουστικά;
Ο χρόνος προσαρμογής διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο και εξαρτάται από τον βαθμό απώλειας της ακοής και από το χρονικό διάστημα που η βαρηκοΐα αφέθηκε δίχως την κατάλληλη αντιμετώπιση. Όταν ξεκινήσετε να χρησιμοποιείτε τα ακουστικά, επιστρέφουν πολλοί από τους ήχους που είχατε στερηθεί και στην αρχή ακούγονται διαφορετικά ή πολύ δυνατά, συμπεριλαμβανομένης και της δικης σας φωνής. Μόλις τα συνηθίσετε, είναι σημαντικό να τα φοράτε όσο περισσότερο γίνεται σε ήσυχο περιβάλλον και να εκτεθείτε σταδιακά σε πιο θορυβώδη περιβάλλοντα. Οι περισσότεροι ασθενείς χρειάζονται αρκετές εβδομάδες σταθερής χρήσης των ακουστικών για να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Αυτό συμβαίνει επειδή ο εγκέφαλος πρέπει να συνηθίσει όλους τους νέους ήχους που είχε ξεχάσει. Ενώ τα αυτιά συλλέγουν τον θόρυβο γύρω μας, στην πραγματικότητα είναι ο εγκέφαλός μας που τον μεταφράζει σε αναγνωρίσιμο ήχο. Σε αντίθεση με τα νέα γυαλιά που μπορεί να χρειαστούν λίγα μόνο λεπτά για να τα συνηθίσετε, τα ακουστικά βαρηκοΐας απαιτούν μεγαλύτερη περίοδο γνωριμίας. Ακριβώς όπως χρειάστηκε χρόνος για να μειωθεί η ακοή, έτσι χρειάζεται χρόνος και υπομονή ώστε να μάθουμε να ακούμε ξανά.
Πόση διάρκεια ζωής έχουν τα ακουστικά βαρηκοΐας;
Όλα τα ακουστικά βαρηκοΐας συνοδεύονται από δύο χρόνια πλήρους εργοστασιακής εγγύησης. Ωστόσο, η διάρκεια ζωής ενός ακουστικού εξαρτάται τόσο από την ποιότητα κατασκευής όσο και από τη σωστή χρήση και συντήρησή του. Πρέπει να θυμάστε ότι πρόκειται για μικροσκοπικές ηλεκτρονικές συσκευές που χρησιμοποιούνται επί πολλές ώρες κάθε μέρα και εκτίθενται τακτικά στον ιδρώτα, τη λιπαρότητα, τις αλλαγές θερμοκρασίας, το κερί, την υγρασία, τη σκόνη κ.ά. Πρακτικά, ο κύκλος ζωής τους κυμαίνεται από πέντε έως επτά χρόνια. Πολλά ακουστικά βαρηκοΐας εξακολουθούν να λειτουργούν καλά μετά από επτά χρόνια, ενώ άλλα μπορεί να χρειάζονται επαναπρογραμματισμό, επισκευή ή αντικατάσταση.
