Οι Συνταξιδιώτες είναι ένα ανοιχτό πρόγραμμα όπου προσφέρονται υπηρεσίες ψυχολογικής υποστήριξης σε ομαδικά και ατομικά επίπεδα σε άτομα εξαρτημένα από το αλκοόλ ή ναρκωτικές ουσίες οποιασδήποτε μορφής.
Οι υπηρεσίες αυτές στοχεύουν στην απεξάρτηση και στην ομαλή κοινωνική επανένταξη , δύο στόχοι που δουλεύονται παράλληλα καθότι είναι ένα ανοιχτό κέντρο. Στηρίζεται στην φιλοσοφία των 12 βημάτων, είναι ελεύθερο υποκατάστατων και απαραίτητη προϋπόθεση είναι η πλήρης αποχή από όλες τις ναρκωτικές ουσίες, συμπεριλαμβανομένου και του αλκοόλ.
Στο συγκεκριμένο πρόγραμμα κύριος άξονας είναι η ομαδική θεραπεία, στην οποία συμμετέχουν όλα τα μέλη μαζί σε κοινές δραστηριότητες.
Η θεραπευτική δομή
αποτελείται από καθημερινές ομαδικές και ατομικές συνεδρίες από τη Δευτέρα έως
το Σάββατο και από γραπτές εργασίες
διαμορφωμένες με βάση την ιδιοσυγκρασία του κάθε θεραπευμένου και εστιασμένες
στις δικές του ανάγκες.
Όλες οι θεραπευτικές διαδικασίες διαρκούν καθημερινά από 10:00 μέχρι 19:00. Από τις 17:00 κι έπειτα τα μέλη μπορούν και συμμετέχουν
σε ποικίλες ομαδικές δραστηριότητες ψυχαγωγίας (γυμναστήριο, μπάνιο στη θάλασσα,
έξοδοι για καφέ, σινεμά κτλ), κάτι το οποίο έχει επίσης θεραπευτικές
προεκτάσεις.
Είναι ζητούμενο για εμάς η εισαγωγή της διασκέδασης στα πλαίσια της θεραπείας προκειμένου να αντικατασταθούν οι παλαιοί
τρόποι διασκέδασης, που συνδέονταν με τη χρήση των οποιοδήποτε ουσιών με
άλλους πιο υγιείς τρόπους διασκέδασης. Ακόμα, κρίνεται απαραίτητη η εκμάθηση
της διαχείρισης των θετικών συναισθημάτων που προκύπτουν από την διασκέδαση και
την εκτόνωση,γιατί τα απεξαρτημένα άτομα δυσκολεύονται να διατηρήσουν την
ισορροπία τους και να κρατηθούν μέσα σε όρια όταν νιώθουν έντονη χαρά η
ενθουσιασμό κι αυτό έχει οδηγήσει αρκετές φορές σε υποτροπή.
Ο χρόνος θεραπείας
χωρίζεται σε δύο στάδια.
1ο στάδιο
Τα μέλη διαμένουν στον ξενώνα
φιλοξενίας, ο οποίος έχει παραχωρηθεί από την εκκλησία ακριβώς γι' αυτόν το σκοπό. Κατά τη διάρκεια του πρώτου σταδίου, ο στόχος είναι η αντιμετώπιση της
επιθυμίας για χρήση ή ανακούφιση από τα οδυνηρά συναισθήματα, η ένταξη του
νεοφερμένου μέλους στην ομάδα και η ανάληψη τόσο της ατομικής όσο και της
ομαδικής ευθύνης μέσα στα πλαίσια της θεραπευτικής διαδικασίας. Σημειώνοντας
κατ‘ αυτόν το τρόπο τις πρώτες μικρές νίκες στη μάχη με τον εθισμό,
ενισχύονται η πίστη στον εαυτό του, η αυτοεκτίμηση και ο αυτοσεβασμός.
2ο στάδιο
Εδώ εστιάζουμε περισσότερο σε θέματα επανένταξης, κοινωνικοποίησης και
διαχείρισης της ζωής με τους όρους της, με την υποστήριξη τόσο της ομάδας όσο
και των θεραπευτών. Κατά τη διάρκεια και των δύο σταδίων τα μέλη υποβάλλονται
σε τακτικές ουροληψίες για την
διασφάλιση των ιδίων και της ομάδας.
ΓΙΑΤΙ Η ΛΥΣΗ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΒΡΙΣΚΕΤΑΙ ΣΤΗΝ ΟΜΑΔΙΚΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ
Το εξαρτημένο άτομο χαρακτηρίζουν συχνά η εσωστρέφεια και η απομόνωση. Ίσως να ξεγελάει κάποιες φορές η εικόνα ενός ανθρώπου όταν αυτός είναι κοινωνικός και επικοινωνιακός. Ο εξαρτημένος, ακόμα κι αν εμφανίζει τα παραπάνω χαρακτηριστικά, αδυνατεί να συνάψει ουσιαστικές σχέσεις αντί για επιφανειακές και να έχει ουσιαστική επικοινωνία με τους ανθρώπους, δηλαδή ειλικρινή και ψυχική.
Μπορεί να αγκιστρώνονται από ανθρώπους, να τους χρησιμοποιούν σαν δεκανίκια, χωρίς όμως να γεμίζουν και να συνδέονται συναισθηματικά. Μέσα στα πλαίσια της ομαδικής θεραπείας, τα μέλη βρίσκουν ταύτιση σε σκέψεις συναισθήματα και βιώματα και αναπτύσσουν σχέσεις εμπιστοσύνης και αλληλοϋποστήριξης.
Ως εκ τούτου αποκτούν μια ειλικρινή σχέση με τον εαυτό τους και αυτό αντανακλάται στις σχέσεις τους με τους άλλους ανθρώπους. Η πρόοδος και η εξέλιξη των υπολοίπων μελών, αποτελεί παρότρυνση και γεννιέται η ελπίδα και τα όνειρα για έναν καλύτερο τρόπο ζωής. Αναπτύσσεται του αίσθημα του ανήκειν και επιτέλους μπορούν και προσδιορίζουν την δική τους ταυτότητα, κάτι το οποίο είχε χαθεί μέσα από την χρήση.
ΓΙΑΤΙ ΕΙΝΑΙ ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ Η ΑΠΟΧΗ ΚΑΙ ΑΠΟ ΤΟ ΑΛΚΟΟΛ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΠΕΞΑΡΤΗΣΗ ΑΠΟ ΤΙΣ ΝΑΡΚΩΤΙΚΕΣ ΟΥΣΙΕΣ ΚΑΙ ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΤΗΤΑΣ
Η εξάρτηση είναι σωματική, ψυχική και σε επίπεδο συμπεριφοράς. Η σωματική εξάρτηση ξεπερνιέται με το τέλος του στερητικού συνδρόμου από την οποιαδήποτε ουσία (είτε αλκοόλ, είτε ναρκωτικές ουσίες). Η ψυχική εξάρτηση έγκειται στο γεγονός ότι ο εξαρτημένος διαχειρίζεται τη ζωή του, τα συναισθήματα, τις σκέψεις, το στρες, τα πάντα χρησιμοποιώντας την οποιαδήποτε ουσία ως δεκανίκι και ως μέσο για να ανακουφίζεται και να γεμίζει το εσωτερικό του κενό. Οι εμπειρίες που έχει βιώσει ότι η ουσία τον βοήθησε να ηρεμήσει η να κατευνάσει συναισθήματα έντονης πλήξης άγχους, θυμού η ότι μαλάκωσε ο φόβος και απελευθερώθηκε από τη ντροπή του και γενικά τον βοήθησε στο να ξεπεράσει ότι τον δυσκόλευε καταχωρούνται στη μνήμη και στο υποσυνείδητο και φτάνει η ουσία να είναι απαραίτητη, εξαρτάται πλέον απ’ αυτήν ψυχικά. Συνεπώς, καθίσταται αναγκαίο για το εξαρτημένο άτομο να ανακαλύψει μέσα του τη δύναμη και τον τρόπο για να διαχειρίζεται τον εαυτό του και την ζωή του και μαζί με αυτό να βρίσκει την ευφορία μέσα κι όχι χρησιμοποιώντας πράγματα έξω από τον ίδιο, όπως έκανε με τις ουσίες. Γι ‘ αυτόν το λόγο η αντικατάσταση μίας ουσίας με μία άλλη, όπως λόγου χάρη με το αλκοόλ, μπορεί να οδηγήσει σε έναν φαύλο κύκλο με αποκορύφωμα την χρήση της ουσίας που ξεκίνησε να την "κόψη", όπως πράγματι έχει συμβεί σε ένα μεγάλο ποσοστό ατόμων την απεξάρτηση τους. Η εξάρτηση σε επίπεδο συμπεριφοράς απαντάται αφενός στη συνήθεια και αφετέρου στο γεγονός ότι η χρήση της οποιασδήποτε ουσίας ήταν το βασικό συστατικό σε όλες τις στιγμές του εξαρτημένου στην καθημερινότητα του και η βασική προϋπόθεση για όλες τις απλές λειτουργίες της μέρας του. Η λύση σε αυτό είναι ο έλεγχος της παρόρμησης, το "κόψιμο" της δυσλειτουργικής συμπεριφοράς (χρήση) και η αντικατάσταση αυτής με άλλες πιο λειτουργικές συμπεριφορές και πιο υγιείς τρόπους αντίδρασης. Και πάλι στο σημείο αυτό η χρήση του αλκοόλ αποτελεί πρόβλημα, αφού η συμπεριφορά χρήση θα συνεχίζεται αλλά με άλλη ουσία. Εξάλλου το πρόβλημα του εξαρτημένου έγκειται στην κατάχρηση που είναι ο μόνος τρόπος χρήσης γι΄ αυτόν. Το "κι άλλο" είναι το αγαπημένο του ναρκωτικό και αυτό ακριβώς το χαρακτηριστικό είναι που τον οδήγησε σε αδιέξοδο και χρειάζεται να το αντιμετωπίσει.
Η ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ ΣΤΗΝ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΗ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΤΗΣ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ
Η αρρώστια του εθισμού είναι τόσο προσωπικό όσο και οικογενειακό πρόβλημα. Οι συγγενείς του εξαρτημένου, όπως είναι απολύτως φυσιολογικό, αγωνιούν την κάθε στιγμή. Στη ζωή τους εισβάλει ο φόβος, ο θυμός, ο πόνος, η απελπισία και η απόγνωση. Είναι αναπόφευκτο λοιπόν, να θολώνει η κρίση τους και να κάνουν συχνά σπασμωδικές κινήσεις για να βοηθήσουν τον εξαρτημένο, χωρίς όμως να έχουν αποτέλεσμα και έτσι επιστρέφουν ισχυρότερα τα συναισθήματα της θλίψης και της απογοήτευσης. Αυτό λοιπόν φτάνει άθελα τους να είναι το "ιδανικό" περιβάλλον για τη συντήρηση, της εξάρτησης. Έχουν χαθεί τα όρια και συχνά μεταφέρονται στο άτομο που νοσεί διπλά μηνύματα, αντί για μια σταθερή και αποτελεσματική στάση. Στο σημείο αυτό το εξαρτημένο άτομο βρίσκει χώρο και χειρίζεται ανθρώπους και καταστάσεις προκειμένου να συνεχίσει να εξυπηρετεί την χρήση του. Για τον λόγο αυτό φτάνει να είναι απαραίτητη η συνεργασία της οικογένειας με το όποιο θεραπευτικό πλαίσιο. Χρειάζεται δηλαδή, παράλληλη αντιμετώπιση της εξάρτησης του ατόμου με τη συν εξάρτηση της οικογένειας. Γι ‘αυτόν ακριβώς το λόγο γίνονται ομαδικές οικογενειακές συνεδρίες με τους θεραπευτές του κέντρου, έχοντας σκοπό την ανακούφιση, την υποστήριξη και ενημέρωση και την αντιμετώπιση του εθισμού, καθώς και την καθοδήγηση καθενός, σε προσωπικό επίπεδο, προκειμένου να διαχειριστεί το εξαρτημένο άτομο.
Ο ΕΘΙΣΜΟΣ ΜΙΑ ΥΠΟΥΛΗ ΑΡΡΩΣΤΙΑ
Προσεγγίζουμε τον εθισμό σαν αρρώστια ακριβώς επειδή το
άτομο που υποφέρει από αυτή, είναι δυσλειτουργικό σε διάφορους τομείς της
ζωής του. Την ζωή του φτάνουν να χαρακτηρίζουν η ακυβερνησία, η αστάθεια τα
έντονα συναισθηματικά σκαμπανεβάσματα, η παρόρμηση, οι ακραίες και αυτοκαταστροφικές
συμπεριφορές και η αδυναμία να διαχειριστούν τη ζωή τους σε διάρκεια και με
ισορροπία. Ο εθισμός αποτελεί μια αρρώστια η οποία μπορεί να καταστεί ανενεργή,
χωρίς όμως να μπορούμε να μιλήσουμε για ίαση, αφού ένα σεβαστό ποσοστό
εξαρτημένων ατόμων, ακόμα και μετά από μακρά περίοδο αποχής μπορεί να
υποτροπιάσει. Παρ’ όλα αυτά είναι δυνατή η διαχείριση αυτής, όπως συμβαίνει
και με άλλες ασθένειες λόγου χάρη με τον διαβήτη.
Οι συνέπειες της εξάρτησης
συναντώνται: α) στον σωματικό β) στον συναισθηματικό γ) στον πνευματικό δ) στον συμπεριφορικό και ε) στον υπαρξιακό τομέα.
Α) Η σωματική συνέπεια της εξάρτησης αφορά το στερητικό σύνδρομο (κρύος ιδρώτας, ρίγη, αϋπνία, μειωμένο αίσθημα πείνας, ατονία, αδυναμία, εξάψεις, ενδεχόμενες εμπύρετες κρίσεις, αναγούλες - εμετοί, δυσεντερία, κοιλιακό άλγος, μυοσκελετικοί πόνοι). Το εξαρτημένο άτομο που υποφέρει από το σύνδρομο της στέρησης μπορεί να εμφανίσει όλα τα συμπτώματα η και μόνο κάποια από αυτά και ανάλογα με τη ηλικία, τον βαθμό και το χρόνο χρήσης, αλλά και την κατάσταση υγείας του οργανισμού του ατόμου, η ένταση των στερητικών μπορεί να ποικίλει.
Β) η συναισθηματική συνέπεια έγκειται σε συναισθήματα κατάθλιψης, απελπισίας, απόγνωσης, παραίτησης, ενοχής, φόβου, πανικού, εκρήξεις θυμού και συμμετέχει στη διαιώνιση του κύκλου της εξάρτησης. Το άτομο κάνει χρήση για να αντιμετωπίσει ή να "καλύψει" τα οδυνηρά συναισθήματα και αυτά επαναλαμβάνονται και επιδεινώνονται ως φυσική απόρροια της ίδιας της χρήσης και τον τρόπο ζωής που αυτή απαιτεί.
Γ) Ως συνέπεια της εξάρτησης στον πνευματικό τομέα αναφερόμαστε στον ολοκληρωτικό εγωκεντρισμό του ατόμου, στο πνευματικό κενό που ολοένα και μεγαλώνει μέσα από το κυνήγι της στιγμιαίας απόλαυσης και ανακούφισης, μέσα από τον ατομοκεντρισμό της χρήσης και τη σύναψη υλιστικών και βασισμένων στο συμφέρων σχέσεων. Η έλλειψη πνευματικής τροφής, ο εξευτελισμός των προσωπικών αρχών και αξιών αφήνει το άτομο εσωτερικά άδειο και κενό.
Δ) Το συμπεριφορικό κομμάτι περιλαμβάνει καταρχήν τη χρήση ουσιών μαζί με την παραβατική συμπεριφορά που αναπτύσσεται προς συντήρηση της χρήσης. Το αμέσως επόμενο είναι ο τρόπος αντίδρασης στις διάφορες καταστάσεις της καθημερινότητας και η συμπεριφορά – ο τρόπος αλληλεπίδρασης με τους άλλους ανθρώπους τόσο στο κοντινό όσο και στο ευρύτερο κοινωνικό σύνολο.
Ε) Η συνέπεια που παρατηρείται στον υπαρξιακό τομέα του
εξαρτημένου ατόμου ως αποτέλεσμα της εξάρτησης του είναι το χάσιμο της
ελευθερίας του έμμονες ιδέες και καταναγκασμός), το χάσιμο του νοήματος της
ζωής, όπως και η παντελής έλλειψη δημιουργίας.
ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ - ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
Διεύθυνση: Ιουστινιανού 20, ΤΚ 55134, Κηφισιά, Θεσσαλονίκη